Ένα από τα πιο δημοφιλή συμπληρώματα διατροφής, και ίσως ένα από τα πιο παρεξηγημένα, είναι σίγουρα η κρεατίνη. Πολλοί θεωρούν την κρεατίνη αναβολικό ή φάρμακο, αλλά δεν είναι τίποτα από τα δύο. Τι είναι η κρεατίνη και γιατί γίνεται τόσο λόγος για τις παρενέργειες της;
Τι είναι η κρεατίνη;
Η κρεατίνη είναι ένα οργανικό οξύ που παράγεται φυσικά από το σώμα μας, είναι δηλαδή μια ενδογενής ουσία, η οποία δημιουργείται στο πάγκρεας και τα νεφρά από διάφορα αμινοξέα. Η ίδια όμως δεν είναι αμινοξύ. Αφού παραχθεί στον οργανισμό, μεταφέρεται στους μύες με την κυκλοφορία του αίματος απελευθερώνοντας ενέργεια. Για αυτό και έχει εντυπωσιακά αποτελέσματα στο σώμα.
Είναι επίσης, και το διατροφικό συμπλήρωμα που χρησιμοποιείται κυρίως από αθλητές ή άτομα που ασχολούνται με το body building. Είναι ένα συμπλήρωμα που χρησιμοποιείται πριν την άθληση αλλά και την γυμναστική για αύξηση της αντοχής και της δύναμης. Δεν είναι τυχαίο που θεωρείται ως το πιο αποτελεσματικό συμπλήρωμα στον κόσμο για την αύξηση της μυϊκής μάζας. Γιατί όμως η κρεατίνη έχει συνδεθεί όσο κανένα άλλο συμπλήρωμα, με αρνητικές παρενέργειες για το σώμα;
Οι παρενέργειες της κρεατίνης
Στην πραγματικότητα, δεν έχουν επιβεβαιωθεί σοβαρές παρενέργειες. Ωστόσο, δεν υπάρχουν επιστημονικές μελέτες διάρκειας µεγαλύτερης των 8 εβδοµάδων που να αξιολογούν την ασφαλή μακροχρόνια δράση της κρεατίνης. Για αυτό πρέπει να δίνεται βάση στη σωστή δοσολογία. Η χρήση του συμπληρώματος πρέπει να γίνεται με προσοχή, ειδικά όταν υπάρχουν νεφρικές και ηπατικές ασθένειες.
Κρεατίνη και παρενέργειες στα νεφρά
Η κρεατίνη παράγεται φυσιολογικά από τον οργανισμό, μεταβολίζεται στους μυς και αποβάλλεται από τα νεφρά. Για αυτό και θεωρείται υπεύθυνη για παρενέργειες στα νεφρά. Παρόλα αυτά, δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η φυσιολογική πρόσληψη κρεατίνης από υγιείς ενήλικες, μπορεί να προκαλέσει νεφρική δυσλειτουργία. Εάν κάποιος έχει βέβαια προβλήματα στα νεφρά και το συκώτι, καλό είναι να ζητά τη συμβουλή γιατρού.
Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν σημαντικές αναφορές για ανεπιθύμητες παρενέργειες στα νεφρά ή στο συκώτι, αλλά πρέπει να γίνεται πολύ προσεκτική χρήση της κρεατίνης. Οι διάφορες επιπτώσεις που έχουν συνδεθεί με το συμπλήρωμα, αποτελούν κυρίως φήμες και όχι αποτέλεσμα μελετών αλλά η αλόγιστη χρήση κάνει κακό στην υγεία.
Το ίδιο ισχύει και για τα συμπτώματα της αφυδάτωσης, των γαστρεντερικών διαταραχών – όπως η διάρροια και οι πόνοι -, τις μυικές κράμπες και τους μυοσκελετικούς τραυματισμούς.
Είναι η κρεατίνη επικίνδυνη;
Η μόνη καταγεγραμμένη παρενέργεια της κρεατίνης, που έχει αποδειχθεί κλινικά, είναι η αύξηση βάρους. Όπως και με κάθε άλλο συμπλήρωμα διατροφής, δεν πρέπει να γίνονται υπερβολές ή κατάχρηση. Ανάλογα με την ηλικία, το σωματικό μας βάρος, και αποτέλεσμα που θέλουμε να πετύχουμε, πρέπει να προσαρμόζουμε τις ποσότητες της κρεατίνης που λαμβάνουμε. (1)
Πόση κρεατίνη πρέπει να παίρνω;
Οι επιπτώσεις της παρατεταμένης χρήσης της κρεατίνης, δεν έχουν ακόμα επιβεβαιωθεί. Βρίσκονται ακόμα υπό έρευνα. Ένας γενικός κανόνας είναι, η δόση να καθορίζεται από την ηλικία και τα κιλά, και η συνολική λήψη να μην ξεπερνά τις 30 ημέρες. Μέχρι οι επιδράσεις της κρεατίνης να γίνουν περισσότερο γνωστές και οι παρενέργειες, αν και εφόσον υπάρχουν, να αποδειχθούν επιστημονικά, η λήψη πρέπει να γίνεται με προσοχή.
Αντενδείξεις
Μέχρι στιγμής δεν έχουν αναφερθεί κάποια προβλήματα ή αρνητικά αποτελέσματα κατά την εγκυµοσύνη ή τον θηλασµό, αλλά καλό είναι να αποφεύγεται η χρήση σε αυτές τις περιπτώσεις. Το ίδιο ισχύει και για τα παιδιά και τους εφήβους. Η χρήση πρέπει να επιτρέπεται κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις, και κάτω από την επίβλεψη του γιατρού, του προπονητή και του διατροφολόγου. Η ποιότητα της κρεατίνης και οι συνιστώμενες δόσεις είναι σημαντικές.
Η κρεατίνη δεν φαίνεται να έχει παρενέργειες ή κάποια αλληλεπίδραση με φάρμακα ή το αλκοόλ, αλλά πολύ πιθανών κάποιες ουσίες να μειώνουν τα οφέλη της. Ο συνδυασμός κρεατίνης και αλκοόλ φυσικά, δεν είναι ιδανικός. Μια γνωστή ουσία που μάλλον μειώνει την επίδραση της κρεατίνης είναι η καφεΐνη. Ο καφές μπορεί να μειώσει την δύναμη του συμπληρώματος.
Η κρεατίνη είναι σίγουρα μια ουσία που έχει θετικές επιδράσεις την ενέργεια και την αθλητική απόδοση. Τα οφέλη της όμως αφορούν εκείνους που τη χρειάζονται πραγματικά. Για να μην προκαλέσει παρενέργειες και αρνητικές επιπτώσεις, πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή.
Πηγές
- Texas A&M University, Creatine’s Impact Goes Far Beyond The Weight Room, πηγή από
https://today.tamu.edu/2017/06/19/expert-creatines-impact-goes-far-beyond-the-weight-room/